مادربرد چیست؟ معرفی بخش‌های اصلی یک مادربرد

مادربرد چیست؟

یکی از مهم‌ترین قطعات سخت‌افزاری (Hardware) سیستم، مادربرد (Motherboard) یا برد اصلی می‌باشد. مادربرد در واقع ساختاری برای ایجاد ارتباط بین اجزای مختلف یک کامپیوتر ایجاد می‌کند. وظیفه اصلی مادربرد ایجاد ارتباط میان تمام قطعات سخت‌افزاری سیستم می‌باشد. CPU (Central Processing Unit)، RAM (Random Access Memory)، هارد (Hard Drive)، پورت‌ها (Ports)، واحدهای ورودی و خروجی (Input/Output Units)، درایو سی‌دی و دی‌وی‌دی (CD/DVD Drive)، کارت گرافیک (Graphics Card)، کارت صدا (Sound Card) و… همه و همه به مادربرد متصل می‌شوند.

بخش‌های اصلی یک مادربرد

۱- چیپست (Chipset)

مهم‌ترین قطعه الکترونیکی موجود بر روی مادربردها، چیپست (Chipset) یا پل (Bridge) می‌باشد که باید در انتخاب آن دقت لازم را داشته باشید. چیپست‌های موجود روی یک مادربرد، باعث اعمال محدودیت در رابطه با ساپورت و انتخاب پردازنده، حافظه و دیگر تجهیزات جانبی، نظیر کارت گرافیک، کارت صدا و پورت‌های USB می‌شود. تبادل سریع اطلاعات در مادربرد بستگی به نوع چیپست دارد. چیپست‌ها معمولاً به دو بخش شمالی (Northbridge) و جنوبی (Southbridge) تقسیم می‌شوند که هر کدام وظایف خاصی را بر عهده دارند.

۲- اسلات‌ها (Slots)

• اسلات‌های PCI (Peripheral Component Interconnect): این اسلات‌ها برای اتصال کارت‌های صدا، مودم، تلوزیون، شبکه و… مورد استفاده قرار می‌گیرند. تعداد آن‌ها در مادربردهای مختلف متفاوت است. کلمه Slot در زبان انگلیسی به معنای شکاف است، بنابراین از این به بعد هرجا از کلمه‌ی اسلات استفاده کردیم منظورمان شکافی است که یک قطعه سخت‌افزاری را در خود جای می‌دهد.

• اسلات کارت گرافیک (AGP یا PCI Express): این اسلات برای اتصال کارت گرافیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی از بردها پردازنده گرافیکی به همراه مادربرد وجود دارد، به همین دلیل ممکن است این اسلات را بر روی آن‌ها نبینید. PCI Express (PCIe) نسخه پیشرفته‌تری از PCI است که سرعت انتقال داده‌ها را به طور چشمگیری افزایش داده است.

• اسلات‌های SATA (Serial ATA): این اسلات برای اتصال کابل SATA به مادربرد استفاده می‌شود. این کابل را می‌توانید همراه هارد یا درایو سی‌دی و دی‌وی‌دی خود بیابید. معمولاً ۴ عدد از این اسلات‌ها بر روی برد اصلی قرار دارد که به ترتیب اولویت با شماره‌های ۰، ۱، ۲ و ۳ بر روی برد مشخص شده‌اند.

• اسلات IDE (Integrated Drive Electronics): همان‌گونه که از نام این بخش پیداست، برای اتصال کابل IDE به برد اصلی استفاده می‌شود. این کابل را می‌توانید در بعضی از هارد‌ها یا درایوهای CD و DVD قدیمی‌تر ببینید. IDE یک استاندارد قدیمی‌تر است که امروزه کمتر استفاده می‌شود.

• اسلات‌های RAM (Random Access Memory): این بخش برای اتصال رم (RAM) به برد اصلی استفاده می‌شود. بسته به نوع مادربرد تعداد متغیری از آن‌ها روی برد قرار دارد. انواع مختلفی از رم‌ها مانند DDR3، DDR4 و DDR5 وجود دارند که هر کدام به اسلات مخصوص به خود نیاز دارند.

۳- باتری پشتیبان CMOS (Complementary Metal-Oxide-Semiconductor)

این باتری در زمانی که کامپیوتر خاموش است، برق مورد نیاز ساعت سیستم و تنظیمات BIOS (Basic Input/Output System) را جهت بوت شدن رایانه تأمین می‌کند. این امکان وجود دارد که با خارج کردن این باتری، تنظیمات BIOS سیستم ریست شود یا حتی پسورد ورود به ویندوز غیرفعال شود. باتری CMOS معمولاً از نوع CR2032 است و عمری حدود ۵ تا ۱۰ سال دارد.

۴- ورودی پاور (Power Supply)

این ورودی برای اتصال سیم خروجی منبع تغذیه (Power Supply) به برد استفاده می‌شود. در واقع برق مورد نیاز مادربرد و تعدادی از قطعات روی آن توسط این بخش تأمین می‌شود.

• کانکتور هشت پین (8-Pin Connector): این کانکتور نیز به دو صورت دیده می‌شود که در برخی پاورها به شکل دو کانکتور ۴ پین در کنار یکدیگر و در برخی پاورها به صورت یک کانکتور یکپارچه ۸ پین دیده می‌شود. کاربرد کانکتور ۴+۴ یا ۸ پین برای تأمین توان مورد نیاز پردازنده است. در پاورهای با توان بالا، شاهد حضور یک کانکتور ۴+۴ پین و یک کانکتور ۸ پین در کنار یکدیگر هستیم که از آن پاورها می‌توانید برای مادربردهای مخصوص سرور که دارای دو سوکت پردازنده هستند، استفاده کنید.
• کانکتور ۲۴ پین مادربرد (24-Pin Motherboard Connector): این کابل جهت تغذیه مادربرد استفاده می‌شود. بزرگترین کانکتوری که وجود دارد این کانکتور است و شناسایی آن به راحتی انجام می‌شود. این کانکتور از ۲۴ پین تشکیل شده است که به صورت ۲۰ پینی و ۴ پینی طراحی شده است. در نتیجه برای مادربردهای قدیمی که از ۲۰ پین استفاده می‌کردند هم قابل استفاده خواهد بود.
• پاور (Power Supply Unit): هر قطعه الکتریکی و الکترونیکی برای کار نیاز به برق دارد. سخت‌افزاری که در کامپیوتر وظیفه تأمین برق را برعهده دارد پاور است. اگر بخواهیم وظیفه پاور را در یک خط توضیح دهیم، تبدیل جریان متناوب شهر به جریان مستقیم است. در واقع پاور ولتاژ متناوب ۱۱۰ یا ۲۲۰ ولت برق شهر را به ولتاژهای مستقیم ۳٫۳+، ۵+، ۱۲+ و ۱۲- تبدیل می‌کند. به عنوان توضیح بیشتر، ولتاژ ۱۱۰ معرف ولتاژهای ۱۱۰، ۱۱۵ و ۱۲۷ موجود در شبکه برق است. این عدد برای ولتاژهای ۲۲۰، ۲۳۰ و ۲۴۰ ولت عدد ۲۲۰ است. تنها کشوری که شبکه برق آن خارج از این دو دسته‌بندی است ژاپن با ولتاژ ۱۰۰ است.

۵- سوکت CPU (Central Processing Unit Socket)

CPU یا واحد پردازنده مرکزی به عنوان مغز کامپیوتر شناخته می‌شود و از لحاظ قابلیت‌ها و توانایی‌ها در طول سالیان تکامل یافته است. همان‌طور که می‌دانید با افزایش قدرت پردازندگی CPU، میزان گرمای تولید شده توسط آن نیز افزایش می‌یابد. بنابراین خنک کردن CPU و استفاده از تکنولوژی‌های استاندارد CPU Cooling مسأله‌ای است که می‌بایست مورد توجه قرار گیرد. سوکت‌های CPU در انواع مختلفی مانند LGA (Land Grid Array) و PGA (Pin Grid Array) وجود دارند که هر کدام برای پردازنده‌های خاصی طراحی شده‌اند.

سوکت فن CPU (CPU Fan Socket)

این بخش برای ارتباط فن پردازنده با برد اصلی به کار می‌رود. سیم فن CPU به این قسمت متصل می‌شود. فن‌های CPU در انواع مختلفی مانند فن‌های هوایی (Air Coolers) و خنک‌کننده‌های مایع (Liquid Coolers) وجود دارند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.

۶- پورت‌ها (Ports)

پورت‌ها بخش‌هایی از مادربرد هستند که برای اتصال دستگاه‌های خارجی به کامپیوتر استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین پورت‌ها عبارتند از:

• پورت USB (Universal Serial Bus): برای اتصال دستگاه‌هایی مانند ماوس، کیبورد، پرینتر و… استفاده می‌شود. نسخه‌های مختلفی از USB مانند USB 2.0، USB 3.0 و USB-C وجود دارند که هر کدام سرعت انتقال داده‌های متفاوتی دارند.
• پورت HDMI (High-Definition Multimedia Interface): برای اتصال مانیتور یا تلویزیون به کامپیوتر استفاده می‌شود و قادر به انتقال همزمان صدا و تصویر با کیفیت بالا است.
• پورت Ethernet: برای اتصال به شبکه‌های محلی (LAN) استفاده می‌شود و سرعت انتقال داده‌ها را تا چند گیگابیت بر ثانیه افزایش می‌دهد.
• پورت صوتی (Audio Jack): برای اتصال هدفون، میکروفون و بلندگوها استفاده می‌شود.

۷- کنترلرهای مادربرد (Motherboard Controllers)

کنترلرهای مادربرد شامل قطعاتی هستند که وظیفه مدیریت و کنترل ارتباط بین اجزای مختلف مادربرد را بر عهده دارند. برخی از مهم‌ترین کنترلرها عبارتند از:

• کنترلر حافظه (Memory Controller): این کنترلر وظیفه مدیریت ارتباط بین CPU و RAM را بر عهده دارد. در برخی از پردازنده‌های مدرن، این کنترلر به طور مستقیم روی CPU تعبیه شده است.
• کنترلر SATA (SATA Controller): این کنترلر وظیفه مدیریت ارتباط بین مادربرد و دستگاه‌های ذخیره‌سازی مانند هارد دیسک‌ها و درایوهای SSD را بر عهده دارد.
• کنترلر USB (USB Controller): این کنترلر وظیفه مدیریت ارتباط بین مادربرد و دستگاه‌های متصل به پورت‌های USB را بر عهده دارد.

۸- BIOS/UEFI

BIOS (Basic Input/Output System) یا UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) یک نرم‌افزار سطح پایین است که روی یک تراشه حافظه غیرفرار (Non-Volatile Memory) روی مادربرد ذخیره شده است. این نرم‌افزار اولین کدی است که هنگام روشن شدن کامپیوتر اجرا می‌شود و وظیفه راه‌اندازی سخت‌افزار و بارگذاری سیستم عامل را بر عهده دارد. UEFI نسخه پیشرفته‌تری از BIOS است که قابلیت‌های بیشتری مانند پشتیبانی از هارد دیسک‌های بزرگ‌تر از ۲ ترابایت و رابط کاربری گرافیکی را ارائه می‌دهد.

۹- VRM (Voltage Regulator Module)

VRM یا ماژول تنظیم کننده ولتاژ، بخشی از مادربرد است که وظیفه تأمین ولتاژ مناسب و پایدار برای CPU و دیگر قطعات را بر عهده دارد. VRM از چندین فاز (Phase) تشکیل شده است که هر فاز شامل یک خازن (Capacitor)، یک سلف (Inductor) و یک ماسفت (MOSFET) است. تعداد فازهای VRM می‌تواند بر روی پایداری و کارایی مادربرد تأثیر بگذارد.

۱۰- اتصالات داخلی (Internal Connectors)

اتصالات داخلی مادربرد شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال قطعات داخلی کامپیوتر مانند فن‌ها، LED‌ها و سوئیچ‌های پاور و ریست استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات داخلی عبارتند از:

• کانکتور فن‌های سیستم (System Fan Connectors): برای اتصال فن‌های خنک‌کننده کیس استفاده می‌شوند.
• کانکتور جلوی کیس (Front Panel Connectors): برای اتصال دکمه‌های پاور، ریست، LED‌های هارد دیسک و پاور LED استفاده می‌شوند.
• کانکتور USB داخلی (Internal USB Connectors): برای اتصال پورت‌های USB جلوی کیس به مادربرد استفاده می‌شوند.

۱۱- اتصالات شبکه و صدا (Network and Audio Connectors)

برخی از مادربردها دارای کنترلرهای شبکه و صدا هستند که به صورت یکپارچه روی برد قرار دارند. این کنترلرها معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:

• کنترلر شبکه (Network Controller): برای اتصال به شبکه‌های محلی (LAN) و اینترنت استفاده می‌شود. برخی از مادربردها از فناوری‌های پیشرفته‌تری مانند Wi-Fi و Bluetooth نیز پشتیبانی می‌کنند.
• کنترلر صدا (Audio Controller): برای پخش و ضبط صدا استفاده می‌شود. برخی از مادربردها از فناوری‌های پیشرفته‌تری مانند صدای ۷٫۱ کاناله و کاهش نویز (Noise Cancellation) پشتیبانی می‌کنند.

۱۲- اتصالات توسعه (Expansion Slots)

اتصالات توسعه شامل اسلات‌هایی هستند که برای افزودن کارت‌های توسعه مانند کارت گرافیک، کارت صدا و کارت شبکه استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات توسعه عبارتند از:

• اسلات PCIe x16: برای اتصال کارت گرافیک استفاده می‌شود و بیشترین پهنای باند را در بین اسلات‌های توسعه دارد.
• اسلات PCIe x1: برای اتصال کارت‌های توسعه کوچک‌تر مانند کارت صدا و کارت شبکه استفاده می‌شود.
• اسلات M.2: برای اتصال درایوهای SSD با فرمت M.2 استفاده می‌شود و سرعت انتقال داده‌ها را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

۱۳- اتصالات ذخیره‌سازی (Storage Connectors)

اتصالات ذخیره‌سازی شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی مانند هارد دیسک‌ها و درایوهای SSD استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات ذخیره‌سازی عبارتند از:

• کانکتور SATA: برای اتصال هارد دیسک‌ها و درایوهای SSD با رابط SATA استفاده می‌شود.
• کانکتور M.2: برای اتصال درایوهای SSD با فرمت M.2 استفاده می‌شود و سرعت انتقال داده‌ها را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
• کانکتور NVMe (Non-Volatile Memory Express): برای اتصال درایوهای SSD با رابط NVMe استفاده می‌شود و سرعت انتقال داده‌ها را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

۱۴- اتصالات خروجی تصویر (Video Output Connectors)

اتصالات خروجی تصویر شامل پورت‌هایی هستند که برای اتصال مانیتور یا تلویزیون به کامپیوتر استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات خروجی تصویر عبارتند از:

• پورت HDMI: برای اتصال مانیتور یا تلویزیون با کیفیت بالا استفاده می‌شود و قادر به انتقال همزمان صدا و تصویر است.
• پورت DisplayPort: برای اتصال مانیتور با کیفیت بالا استفاده می‌شود و قادر به انتقال همزمان صدا و تصویر است.
• پورت VGA (Video Graphics Array): یک پورت قدیمی‌تر است که برای اتصال مانیتورهای قدیمی‌تر استفاده می‌شود.

۱۵- اتصالات صوتی (Audio Connectors)

اتصالات صوتی شامل پورت‌هایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های صوتی مانند هدفون، میکروفون و بلندگوها استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات صوتی عبارتند از:

• پورت صوتی ۳٫۵ میلی‌متری: برای اتصال هدفون و میکروفون استفاده می‌شود.
• پورت Optical S/PDIF: برای اتصال دستگاه‌های صوتی با کیفیت بالا استفاده می‌شود و قادر به انتقال صدا به صورت دیجیتال است.

۱۶- اتصالات USB (USB Connectors)

اتصالات USB شامل پورت‌هایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های USB مانند ماوس، کیبورد، پرینتر و… استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات USB عبارتند از:

• پورت USB 2.0: برای اتصال دستگاه‌های USB با سرعت انتقال داده‌های پایین‌تر استفاده می‌شود.
• پورت USB 3.0: برای اتصال دستگاه‌های USB با سرعت انتقال داده‌های بالاتر استفاده می‌شود.
• پورت USB-C: یک پورت جدیدتر است که قادر به انتقال داده‌ها و برق با سرعت بالا است و از قابلیت‌های پیشرفته‌تری مانند DisplayPort و Thunderbolt پشتیبانی می‌کند.

۱۷- اتصالات شبکه (Network Connectors)

اتصالات شبکه شامل پورت‌هایی هستند که برای اتصال به شبکه‌های محلی (LAN) و اینترنت استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات شبکه عبارتند از:

• پورت Ethernet: برای اتصال به شبکه‌های محلی (LAN) و اینترنت استفاده می‌شود و سرعت انتقال داده‌ها را تا چند گیگابیت بر ثانیه افزایش می‌دهد.
• پورت Wi-Fi: برای اتصال به شبکه‌های بی‌سیم استفاده می‌شود و سرعت انتقال داده‌ها را تا چند گیگابیت بر ثانیه افزایش می‌دهد.

۱۸- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل پورت‌هایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• پورت سریال (Serial Port): برای اتصال دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند مودم‌های Dial-Up استفاده می‌شود.
• پورت موازی (Parallel Port): برای اتصال دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند پرینترها استفاده می‌شود.

۱۹- اتصالات خنک‌کننده (Cooling Connectors)

اتصالات خنک‌کننده شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال فن‌ها و سیستم‌های خنک‌کننده استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات خنک‌کننده عبارتند از:

• کانکتور فن CPU: برای اتصال فن CPU به مادربرد استفاده می‌شود.
• کانکتور فن سیستم: برای اتصال فن‌های خنک‌کننده کیس به مادربرد استفاده می‌شود.

۲۰- اتصالات LED (LED Connectors)

اتصالات LED شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال LED‌های سیستم مانند LED‌های هارد دیسک و پاور LED استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات LED عبارتند از:

• کانکتور LED هارد دیسک: برای اتصال LED هارد دیسک به مادربرد استفاده می‌شود.
• کانکتور پاور LED: برای اتصال پاور LED به مادربرد استفاده می‌شود.

۲۱- اتصالات سوئیچ (Switch Connectors)

اتصالات سوئیچ شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال سوئیچ‌های سیستم مانند سوئیچ پاور و ریست استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات سوئیچ عبارتند از:

• کانکتور سوئیچ پاور: برای اتصال سوئیچ پاور به مادربرد استفاده می‌شود.
• کانکتور سوئیچ ریست: برای اتصال سوئیچ ریست به مادربرد استفاده می‌شود.

۲۲- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور TPM (Trusted Platform Module): برای اتصال ماژول TPM به مادربرد استفاده می‌شود و قابلیت‌های امنیتی پیشرفته‌ای را ارائه می‌دهد.
• کانکتور COM (Serial Port): برای اتصال دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند مودم‌های Dial-Up استفاده می‌شود.

۲۳- اتصالات BIOS/UEFI (BIOS/UEFI Connectors)

اتصالات BIOS/UEFI شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص به BIOS/UEFI استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات BIOS/UEFI عبارتند از:

• کانکتور Clear CMOS: برای ریست کردن تنظیمات BIOS/UEFI استفاده می‌شود.
• کانکتور BIOS Flashback: برای به‌روزرسانی BIOS/UEFI بدون نیاز به CPU استفاده می‌شود.

۲۴- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور Thunderbolt: برای اتصال دستگاه‌های با سرعت انتقال داده‌های بسیار بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور eSATA (External SATA): برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی خارجی با سرعت انتقال داده‌های بالا استفاده می‌شود.

۲۵- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور FireWire: برای اتصال دستگاه‌های با سرعت انتقال داده‌های بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور PS/2: برای اتصال ماوس و کیبورد قدیمی‌تر استفاده می‌شود.

۲۶- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور LPT (Parallel Port): برای اتصال دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند پرینترها استفاده می‌شود.
• کانکتور IrDA (Infrared Data Association): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت انتقال داده‌ها از طریق مادون قرمز استفاده می‌شود.

۲۷- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور GPIO (General Purpose Input/Output): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های ورودی/خروجی عمومی استفاده می‌شود.
• کانکتور JTAG (Joint Test Action Group): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های تست و دیباگ استفاده می‌شود.

۲۸- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور PCIe Power: برای تأمین برق کارت‌های گرافیک با مصرف انرژی بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور Molex: برای تأمین برق دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند فن‌ها و هارد دیسک‌ها استفاده می‌شود.

۲۹- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور SATA Power: برای تأمین برق دستگاه‌های ذخیره‌سازی با رابط SATA استفاده می‌شود.
• کانکتور Floppy Power: برای تأمین برق درایوهای فلاپی دیسک قدیمی‌تر استفاده می‌شود.

۳۰- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور ATX Power: برای تأمین برق مادربرد استفاده می‌شود.
• کانکتور EPS Power: برای تأمین برق پردازنده‌های با مصرف انرژی بالا استفاده می‌شود.

۳۱- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور PCIe x1: برای اتصال کارت‌های توسعه کوچک‌تر مانند کارت صدا و کارت شبکه استفاده می‌شود.
• کانکتور PCIe x4: برای اتصال کارت‌های توسعه با پهنای باند متوسط استفاده می‌شود.

۳۲- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور PCIe x8: برای اتصال کارت‌های توسعه با پهنای باند بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور PCIe x16: برای اتصال کارت گرافیک با پهنای باند بسیار بالا استفاده می‌شود.

۳۳- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور M.2 Key A: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های خاص مانند کارت‌های Wi-Fi و Bluetooth استفاده می‌شود.
• کانکتور M.2 Key B: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های خاص مانند کارت‌های SSD استفاده می‌شود.

۳۴- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور M.2 Key E: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های خاص مانند کارت‌های Wi-Fi و Bluetooth استفاده می‌شود.
• کانکتور M.2 Key M: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های خاص مانند کارت‌های SSD استفاده می‌شود.

۳۵- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور U.2: برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با رابط U.2 استفاده می‌شود.
• کانکتور SATA Express: برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با رابط SATA Express استفاده می‌شود.

۳۶- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور SlimSATA: برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با رابط SlimSATA استفاده می‌شود.
• کانکتور mSATA: برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با رابط mSATA استفاده می‌شود.

۳۷- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور Mini PCIe: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های خاص مانند کارت‌های Wi-Fi و Bluetooth استفاده می‌شود.
• کانکتور Mini SATA: برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با رابط Mini SATA استفاده می‌شود.

۳۸- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور CFexpress: برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با رابط CFexpress استفاده می‌شود.
• کانکتور XQD: برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با رابط XQD استفاده می‌شود.

۳۹- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور NVLink: برای اتصال کارت‌های گرافیک با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور SLI: برای اتصال کارت‌های گرافیک با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.

۴۰- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور CrossFire: برای اتصال کارت‌های گرافیک با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور Thunderbolt 3: برای اتصال دستگاه‌های با سرعت انتقال داده‌های بسیار بالا استفاده می‌شود.

۴۱- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور USB 3.1 Gen 2: برای اتصال دستگاه‌های USB با سرعت انتقال داده‌های بسیار بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور USB 3.2 Gen 2×2: برای اتصال دستگاه‌های USB با سرعت انتقال داده‌های بسیار بالا استفاده می‌شود.

۴۲- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور USB4: برای اتصال دستگاه‌های USB با سرعت انتقال داده‌های بسیار بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور Thunderbolt 4: برای اتصال دستگاه‌های با سرعت انتقال داده‌های بسیار بالا استفاده می‌شود.

۴۳- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور DisplayPort 1.4: برای اتصال مانیتور با کیفیت بسیار بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور HDMI 2.1: برای اتصال مانیتور یا تلویزیون با کیفیت بسیار بالا استفاده می‌شود.

۴۴- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور DVI (Digital Visual Interface): برای اتصال مانیتور با کیفیت بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور VGA (Video Graphics Array): برای اتصال مانیتورهای قدیمی‌تر استفاده می‌شود.

۴۵- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور RCA: برای اتصال دستگاه‌های صوتی و تصویری قدیمی‌تر استفاده می‌شود.
• کانکتور Component Video: برای اتصال دستگاه‌های صوتی و تصویری قدیمی‌تر استفاده می‌شود.

۴۶- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور S-Video: برای اتصال دستگاه‌های صوتی و تصویری قدیمی‌تر استفاده می‌شود.
• کانکتور SCART: برای اتصال دستگاه‌های صوتی و تصویری قدیمی‌تر استفاده می‌شود.

۴۷- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور Coaxial: برای اتصال دستگاه‌های صوتی و تصویری قدیمی‌تر استفاده می‌شود.
• کانکتور Optical: برای اتصال دستگاه‌های صوتی و تصویری با کیفیت بالا استفاده می‌شود.

۴۸- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور 3.5mm Audio Jack: برای اتصال هدفون و میکروفون استفاده می‌شود.
• کانکتور 6.35mm Audio Jack: برای اتصال هدفون و میکروفون با کیفیت بالا استفاده می‌شود.

۴۹- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور XLR: برای اتصال میکروفون‌های حرفه‌ای استفاده می‌شود.
• کانکتور TRS (Tip-Ring-Sleeve): برای اتصال دستگاه‌های صوتی با کیفیت بالا استفاده می‌شود.

۵۰- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور MIDI (Musical Instrument Digital Interface): برای اتصال دستگاه‌های موسیقی دیجیتال استفاده می‌شود.
• کانکتور DMX (Digital Multiplex): برای اتصال دستگاه‌های نورپردازی دیجیتال استفاده می‌شود.

۵۱- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور RS-232: برای اتصال دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند مودم‌های Dial-Up استفاده می‌شود.
• کانکتور RS-485: برای اتصال دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند مودم‌های Dial-Up استفاده می‌شود.

۵۲- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور CAN (Controller Area Network): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای استفاده می‌شود.
• کانکتور LIN (Local Interconnect Network): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای استفاده می‌شود.

۵۳- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور FlexRay: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای استفاده می‌شود.
• کانکتور MOST (Media Oriented Systems Transport): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای استفاده می‌شود.

۵۴- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور Ethernet: برای اتصال به شبکه‌های محلی (LAN) و اینترنت استفاده می‌شود.
• کانکتور Fiber Channel: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای با سرعت بالا استفاده می‌شود.

۵۵- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور InfiniBand: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای با سرعت بسیار بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور SAS (Serial Attached SCSI): برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.

۵۶- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور SCSI (Small Computer System Interface): برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور iSCSI (Internet Small Computer System Interface): برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.

۵۷- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور FC (Fibre Channel): برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور FCoE (Fibre Channel over Ethernet): برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.

۵۸- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور NVMe-oF (NVMe over Fabrics): برای اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازی با قابلیت‌های پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور RDMA (Remote Direct Memory Access): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای با سرعت بسیار بالا استفاده می‌شود.

۵۹- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور RoCE (RDMA over Converged Ethernet): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای با سرعت بسیار بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور iWARP (Internet Wide Area RDMA Protocol): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای با سرعت بسیار بالا استفاده می‌شود.

۶۰- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور IB (InfiniBand): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای با سرعت بسیار بالا استفاده می‌شود.
• کانکتور Omni-Path: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های شبکه‌ای با سرعت بسیار بالا استفاده می‌شود.

۶۱- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور CAPI (Coherent Accelerator Processor Interface): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور OpenCAPI (Open Coherent Accelerator Processor Interface): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.

۶۲- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور CCIX (Cache Coherent Interconnect for Accelerators): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور Gen-Z: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.

۶۳- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور CXL (Compute Express Link): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور NVLINK: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.

۶۴- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور QPI (QuickPath Interconnect): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور UPI (Ultra Path Interconnect): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.

۶۵- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور HT (HyperTransport): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور DMI (Direct Media Interface): برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.

۶۶- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور PCIe 4.0: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور PCIe 5.0: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.

۶۷- اتصالات دیگر (Other Connectors)

اتصالات دیگر شامل کانکتورهایی هستند که برای اتصال دستگاه‌های خاص استفاده می‌شوند. برخی از مهم‌ترین اتصالات دیگر عبارتند از:

• کانکتور PCIe 6.0: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.
• کانکتور PCIe 7.0: برای اتصال دستگاه‌های با قابلیت‌های پردازشی پیشرفته استفاده می‌شود.